गट नंबर टाकून तुमच्या जमिनीचा नकाशा पहा मोबाईलवरून

नमस्कार शेतकरी मित्रांनो! आज आपण एका खास आणि उपयुक्त गोष्टीबद्दल बोलणार आहोत, जी आपल्या शेतीच्या कामात खूप मदत करणार आहे. शेतात नवीन रस्ता काढायचा असेल, जमिनीच्या हद्दी समजून घ्यायच्या असतील, किंवा फक्त आपल्या मालकीची जमीन नेमकी कुठे आहे हे पाहायचं असेल, तर त्यासाठी जमिनीचा नकाशा हाती असणं किती महत्त्वाचं आहे हे आपण सगळेच जाणतो. पण आता ही गोष्ट अगदी सोपी झाली आहे! सरकारने सातबारा आणि आठ-अ सोबतच जमिनीचा नकाशा ऑनलाईन उपलब्ध करून दिलाय. म्हणजे आता तलाठ्याच्या ऑफिसात जाऊन रांगा लावायची गरज नाही, आपल्या मोबाईलवरूनच सगळं करता येतं. चला तर मग, हे सगळं कसं करायचं ते पाहूया!

ऑनलाईन नकाशा कसा पाहायचा?

खरं सांगायचं तर, हे काम इतकं सोपं आहे की तुम्हाला विश्वासच बसणार नाही. सगळ्यात आधी तुम्ही तुमच्या मोबाईलचा किंवा कॉम्प्युटरचा ब्राउझर उघडा आणि गुगलवर जा. तिथे सर्च बारमध्ये mahabhunakasha.mahabhumi.gov.in असं टाईप करा. नाहीतर थेट लिंकवर क्लिक करा –

ही वेबसाइट तुम्हाला सरकारच्या भू-नकाशा पोर्टलवर घेऊन जाईल. एकदा का ही साईट उघडली की तुमच्यासमोर एक नवीन पेज येईल. आता इथून पुढे काय करायचं ते मी तुम्हाला स्टेप बाय स्टेप सांगते.

सुरुवातीला तुम्हाला डाव्या बाजूला Location असा एक बॉक्स दिसेल. इथे तुम्हाला तुमचं राज्य निवडायचं आहे (म्हणजे महाराष्ट्रच ना!), मग तुम्ही गावात राहता की शहरात यानुसार रुरल किंवा अर्बन हा पर्याय निवडायचा आहे.

जर तुम्ही शेतकरी असाल, तर बहुतेक रुरल हाच पर्याय तुमच्यासाठी योग्य असेल. त्यानंतर तुमचा जिल्हा, तालुका आणि गावाची नावं टप्प्याटप्प्याने निवडा. सगळं नीट भरलं की शेवटी Village Map वर क्लिक करा. बस्स, आता तुमच्या गावाचा नकाशा तुमच्या स्क्रीनवर हजर होईल!

नकाशा नीट समजून घ्यायचा कसा?

गावाचा नकाशा उघडला की तुम्हाला तो मोठा किंवा छोटा करून पाहायचा असेल, तर डावीकडच्या + आणि - बटणांचा वापर करा. म्हणजे झूम इन-झूम आउट करता येईल. जर तुम्हाला नकाशा पूर्ण स्क्रीनवर पाहायचा असेल, तर होम पर्यायासमोरचा आडवा बाण दाबा. आता तुम्हाला तुमच्या शेतजमिनीचा तपशील हवा असेल, तर मेन्यूमध्ये Search by Plot Number हा पर्याय शोधा. इथे तुमच्या सातबारा उताऱ्यावरचा गट क्रमांक टाका आणि सर्च करा. काही सेकंदातच तुमच्या जमिनीचा गट नकाशा तुमच्यासमोर येईल.

हा नकाशा पाहताना तुम्हाला डाव्या बाजूला Plot Info नावाचा एक रकाना दिसेल. इथे तुमच्या गटातल्या जमिनीची माहिती मिळेल – म्हणजे ती जमीन कुणाच्या नावावर आहे, किती क्षेत्र आहे, वगैरे. एका गटात अनेक शेतकऱ्यांच्या जमिनी असतील, तर त्या सगळ्यांची माहितीही इथे व्यवस्थित दिसते. ही माहिती नीट पाहून झाली की खाली Map Report नावाचा पर्याय दिसेल. त्यावर क्लिक करा आणि तुमच्या जमिनीचा अहवाल उघडेल. जर तुम्हाला हा रिपोर्ट डाउनलोड करायचा असेल, तर उजवीकडच्या खालच्या बाणावर (डाउनलोड बटण) क्लिक करा – झालं!

ई-नकाशा प्रकल्प म्हणजे काय?

आता तुम्हाला प्रश्न पडला असेल, की हे सगळं ऑनलाईन कसं उपलब्ध झालं? तर याचं उत्तर आहे – सरकारचा ई-नकाशा हा खास प्रकल्प! पूर्वी जमिनीचे नकाशे हे तालुका स्तरावरच्या भूमि अभिलेख कार्यालयात कागदावर साठवलेले असायचे. हे नकाशे खूप जुने आहेत, काही तर 1880 पासूनचे! त्यामुळे ते फाटायचे, खराब व्हायचे. मग सरकारने ठरवलं, की हे सगळं डिजिटल करायचं. या प्रकल्पात फाळणी नकाशे, भूसंपादन नकाशे, बिनशेती नकाशे अशा सगळ्या गोष्टींचं डिजिटायझेशन केलं जात आहे. त्यामुळे आता आपल्याला डिजिटल सातबारा, आठ-अ सोबतच जमिनीचे नकाशेही ऑनलाईन पाहता येतायत. किती छान आहे ना ही सुविधा?

स्टेप बाय स्टेप प्रोसेस एका नजरेत

तुम्हाला जर पटकन समजून घ्यायचं असेल, तर ही प्रक्रिया मी तुमच्यासाठी थोडक्यात स्टेप्समध्ये सांगते:

• गुगलवर mahabhunakasha.mahabhumi.gov.in सर्च करा.
• वेबसाइटवर गाव, तालुका, जिल्हा निवडून Village Map वर क्लिक करा.
• गट क्रमांक टाकून तुमच्या जमिनीचा नकाशा पाहा.
• Map Report डाउनलोड करून माहिती जपून ठेवा.

शेवटचं पण महत्त्वाचं

ही सुविधा खरंच शेतकऱ्यांसाठी वरदान आहे. आता घरबसल्या सगळं करता येतंय, मग मित्रांनो, ही माहिती तुमच्या शेतकरी बांधवांनाही नक्की शेअर करा. तुम्हाला काही अडचण आली, तर मला कमेंटमध्ये नक्की सांगा, मी तुम्हाला मदत करेन. शेती आणि शेतकऱ्यांचं आयुष्य सोपं व्हावं, हाच माझा उद्देश आहे. चला, आता मोबाईल हातात घ्या आणि तुमच्या जमिनीचा नकाशा पाहायला सुरुवात करा!